भारतमा महिलालाई १८० दिन सुत्केरी बिदा, बुबालाई पनि १५ दिन बिदा दिइने

काठमाडौं : भारतको केन्द्र सरकारले मातृत्व बिदा (सुत्केरी) सम्बन्धी नियम संशोधन गरेको छ। नियममा संशोधनपछि अब सरोगेट र पास्टर आमा दुवैले १८० दिनसम्म बिदा पाउनेछन्। रिपोर्टका अनुसार नयाँ नियमहरू केन्द्र सरकारद्वारा अधिसूचित गरिएको छ। बुबालाई पनि १५ दिन बिदा पाउने अधिकार हुनेछ।

केन्द्र सरकारले सरोगेसी सम्बन्धी नियममा संशोधन गरेसँगै अब सरकारी कर्मचारीले १८० दिनसम्म बिदा पाउने भएका छन्। कार्मिक तथा तालिम विभागले असार १८ गते यस सम्बन्धमा सूचना जारी गरेको हो। यस अनुसार सरोगेसी मार्फत बच्चा जन्माउने केन्द्रीय सरकारका महिला कर्मचारीले अब ६ महिनाको सुत्केरी बिदा पाउनेछन्। यस्तो महिला कर्मचारीलाई गर्भ प्रदान गर्ने महिला (सरोगेट आमा) पनि केन्द्रको कर्मचारी भएमा दुवै आमाले ६ महिनाको सुत्केरी बिदा पाउनेछन्। तर, त्यस्ता महिलाका जीवित बालबालिकाको सङ्ख्या दुईभन्दा कम हुनुपर्छ भन्ने शर्त राखिनेछ।

नयाँ नियम अनुसार सरोगेट आमासँगै दोस्रो आमालाई सरोगेट आमा भनिएको छ। संरक्षक आमाले बच्चाको हेरचाह गर्न दुई वर्षको बाल हेरचाह बिदाको लागि योग्य हुनेछन्। जुन बच्चा १८ वर्षको उमेर नपुग्दासम्म लिन सकिन्छ। यदि बच्चाको अभिभावक पनि सरकारी कर्मचारी हो भने उसले पनि १५ दिनको पितृत्व बिदा पाउनेछ। 

नयाँ नियम १८ जुन देखि लागू भएको छ।

केन्द्र सरकारले जारी गरेको अधिसूचना अनुसार सरोगेसी मार्फत सन्तान जन्माउने आमा र सन्तान धर्मपुत्र लिने आमाबाबुका लागि बिदाको आवश्यकतालाई मध्यनजर गर्दै सरकारले यो निर्णय गरेको हो। अब सरोगेसीको अवस्थामा १८० दिनसम्म सुत्केरी बिदा लिन सकिने बताइएको छ।  

सरकारले नयाँ नियम लागू गर्न केन्द्रीय निजामती सेवा (बिदा) नियम, १९७२ मा संशोधन गरेको छ। अब यसको फाइदा केन्द्रीय कर्मचारीले पाउनेछन्। शंसोधन अनुसार सरोगेसीको लागि कमिसन गर्ने आमा (जसको दुई भन्दा कम जीवित बच्चाहरू छन्) उनलाई पनि बाल हेरचाह बिदा पाउन योग्य हुनेछन्। योसँगै सरकारले सरोगेसीका लागि पितृत्व बिदा दिने पनि ठूलो निर्णय गरेको छ।  

असार १०, २०८१ सोमबार १७:४१:२५ मा प्रकाशित

उकेरामा प्रकाशित सामाग्रीबारे प्रतिक्रिया, सल्लाह, सुझाव र कुनै सामाग्री भए [email protected] मा पठाउनु होला।