गर्मी बढेसँगै गन्हाउन थाल्यो वाग्मती, नदीछेउका स्थानीयलाई गाह्रो

काठमाडौँः गर्मी सुरु भएसँगै वाग्मती नदीको दुर्गन्ध बढ्न थालेको छ। 

तर दुर्गन्ध न्यूनीकरण गर्नतर्फ कसैको चासो र चिन्ता नभएको स्थानीयले गुनासो गर्न थालेका छन्। दुर्गन्धका कारण वाग्मती किनारमा बस्न समस्या हुने गरेको छ। टेकु र कुलेश्वरको बीचमा विष्णुमती नदी र वाग्मती नदीको दोभान छ। दुवै नदी मिसिएर बग्दा सानेपा र बल्खु आसपासका बस्ती बढी प्रभावित छन्। 

वाग्मती नदीअन्तर्गत अन्य पुल तथा वाग्मती करिडोरमा पैदलयात्रा गर्ने नाकमुख थुनेर हिँड्छन्। कुलेश्वरमा रहेको फलफूल बजार र बल्खु पुलको छेउमा रहेको तरकारी बजारमा दुर्गन्ध अत्यधिक बढे्को यहाँका स्थानीय बताउँछन्।

थापाथली र कुलेश्वरको बागमती बस्तीमा वर्षातको समयमा वाग्मती नदी बस्ती भित्रै पस्ने उनीहरूको भनाइ छ। 

ललितपुर महानगरपालिका–२ सानेपामा बस्ने सानेपा स्वास्थ्य संस्थाका सचिव सजीव केसीले भने, 'हावा चल्यो भने वाग्मती नदीको गन्ध करिब एक किलोमिटर परसम्मको बस्तीमा पुग्छ। नदीबाट आएको गन्धका कारण राति निन्द्रा पर्दैन्, खाना मन लाग्दैन।'

स्वास्थ्य शिविरको कामका लागि जाँदा वाग्मती गाउँपालिकाको प्यूटारसम्म दुर्गन्ध पुग्ने उनले अनुभव सुनाए। उनले भने,  'सानेपामा वाग्मती नदीको छेउमै छ नेपाली कांग्रेसको केन्द्रीय पार्टी कार्यलय छ। यहाँ मन्त्रीदेखि प्रधानमन्त्रीसम्म आउनुहुन्छ तर उहाँहरूलाई वाग्मती नदीको गन्ध कसरी कम गर्न सकिन्छ भन्नेतर्फ चिन्ता नै छैन।'

ललितपुर उपमहानगरपालिका-२ सानेपाका ४५ वर्षीय विशाल शाहीले वाग्मती करिडोर छेउमा पसल व्यवसाय गर्न लागेको वर्षौँ बितेको भन्दै नदीको दुर्गन्ध पनि वर्षौँदेखि उस्तै रहेको बताए। उनले भने, 'गत वर्ष डेङ्गु बढेका बेलामा हाम्रो पूरै परिवार डेङ्गु सङ्क्रमित भयो। अहिले पनि बेलाबेलामा हैजालगायत सङ्क्रमित रोग देखा पर्छन्। नदीको दुर्गन्धसँग जोडिएको वर्षौँँ बितेकाले बानी परिसकेको छ।' 

'वाग्मती नदी किनारमा धेरै पार्क छन्। पार्कभित्र मानिस पस्छन् तर दुर्गन्धका कारण धेरै समय टिक्न सक्दैनन्। ललितपुरमा बिपी पार्क, मनमहोन पार्क र शहीद पार्क वाग्मती किनारमा छन्', बीपी पार्कका इन्चार्ज सञ्जु श्रेष्ठले भने, 'धेरै लगानी गरेर पार्क स्थापना गरेका छौँ। पार्कमा मानिस आउँछन् तर दुर्गन्धका कारणले धेरै समय बस्न सक्दैनन्।' उनले वाग्मती नदीको दुर्गन्धका कारण पार्कमा चहलपहल घटेको बताए।

वाग्मती नदीको किनारमा बस्ने सुनकुमारी गुरुङले फागुन सुरु हुने बित्तिकै वाग्मतीको दुर्गन्ध सुरु हुने बताए। 'फागुन लागेपछि हावा चल्न थाल्छ। हावा चल्यो भने दुर्गन्ध फैलिन्छ र बस्नै गाह्रो हुन्छ। राति निद्रा पर्दैन। यहाँ बसेको वर्षौँ भयो तर समस्या सधै उस्तै छ', उनले भने। 

जेठ २५, २०८० बिहीबार १४:३६:३६ मा प्रकाशित

उकेरामा प्रकाशित सामाग्रीबारे प्रतिक्रिया, सल्लाह, सुझाव र कुनै सामाग्री भए [email protected] मा पठाउनु होला।